Gam Bodenhausen tekent met grafiet in allerlei hardheden. Op die manier kan zij van amper zichtbaar grijs tot duidelijk waarneembaar zwart de tekening uitwerken. In het vlakke beeld ontstaat dan als vanzelf diepte. Doordat velden extra scherp zijn aangezet trekken deze meer de aandacht. Gradaties in de waarneming waardoor details op het eerste gezicht verborgen blijven. Dwaalt de blik langs lijnen en krommingen af dan wordt een nieuwe omgeving ontdekt. Opent zich de tekening als het ware. Bij het werk van Bodenhausen is het vooral de manier van kijken die het gevoel voor finesse ervan laat zien. In een tableau bestaande uit negen vellen papier bijvoorbeeld herken ik een boom. Grillig gevormd met een wirwar aan kale takken, denk ik. Maar kijk ik beter merk ik kleine vogels tussen het hout. De weergave van deze boom is een flagrant voorbeeld om bij kunst beter te leren kijken. Er gaat een wereld voor je open wanneer de tijd genomen wordt om te zien.
Bodenhausen volgt de lijnen in stenen. Legt de structuren die korstmossen op rotsen hebben uitgezet vast. Ze onderzoekt de ordening van de natuur. Inspecteert het systeem dat de mens ervan heeft gemaakt. Als een landmeter taxeert zij de lengte en de breedte, de hoogte en de diepte, het gevoel en de beleving. Brengt de uitkomsten over op papier met als resultaat een fijnzinnige tekening. In een groot werk lijkt vegetatie door het gaas van een hek gegroeid. Een werkstuk waarvoor landschapsarchitect en stenen-stapelaar Louis le Roy warm zou lopen: de natuur breekt af en drukt het werk van mensenhanden opzij. De wildernis overwoekert de structuur.
Niet altijd is het even duidelijk wat zichtbaar is. In alle composities van Gam Bodenhausen is het zaak bij de les te blijven. Door te dringen in de tekening om te weten wat het onderwerp van inspiratie precies is. Het werk te doorgronden om de basis te kennen. Het landschap heeft soms wel het karakter van de deinende zeespiegel waar uit een rotsblok omhoog piekt. Het water golft en spat transparant om de massieve materie. Vooral door de afwisseling van hard en zacht grafiet maakt de tekenaar het werkstuk levendig. De afbeelding stijgt boven de zichtbaarheid uit en laat een nieuwe wereld zien. Een landschap dat uit de werkelijkheid is gefilterd. De kleuren zijn weggelaten en enkel de structuur van lijnen vormt het getekende beeld.
Het is de manier van kijken om te ontdekken. Zien is nog geen beleven. Om de kunst te ondergaan, te weten dat het meer is dan een afbeelding van de werkelijkheid – een kopie van het zichtbare, gaat het verstand als het ware op nul en de blik bij wijze van spreken op oneindig. Maar wel met een scherp oog om de bezieling achter het detail op te merken. Zoals de arend bidt. Schouwt vanuit de lucht wat tussen struiken en in hoog gras aan prooi is. Geeft zijn ogen aandachtig de kost om scharrelaars in het hakhout te ontdekken. Laat mij die roofvogel zijn. Met arendsogen de compositie beschouwen. Speuren naar leven tussen de grafietlijnen. De ziel van de tekening ontdekken.
In Between Mountains. Expositie tekeningen van Gam Bodenhausen bij Galerie Getekend, Stationsstraat 6 in Heerenveen. Te zien van 12 november 2023 tot en met 7 januari 2024.
